نگاهی به تجربه‌ی فروش اوراق مشارکت برای بخش نفت

روزنامه‌ی اعتماد در مورخ 24  بهمن ماه گزارشی را در مورد فروش اوراق مشارکت از سوی وزارت نفت منتشر کرده است (با تیتر «به نام نفتی‌ها؛ به کام راهی‌ها»).

گزارش را با هم بخوانیم:

========================

فروش اوراق مشاركت براي اجراي پروژه هاي مختلف يكي از روش هاي متداول در تمام دنيا براي كسب درآمد در اجراي پروژه هاي بزرگ است و اين امر در كشور ما براي اجراي پروژه هاي مختلف از ديرباز مورد توجه بوده است.

تا اينكه شركت ملي نفت ايران با استفاده از مصوبه قانوني براي بزرگ ترين ميدان گازي جهان از بانك مركزي خواست اوراق مشاركت نفتي جديد را با مصوبه افزايش درصد سود منتشر كند تا نفتي ها بتوانند با دستي بازتر مردم را مجاب به سرمايه گذاري در پروژه هاي نفتي كه در بلندمدت سودهاي مناسبي مي دهد، كنند.

بر اين اساس با پيگيري هاي مسوولان نفتي بالاخره مجوز صدور و انتشار اوراق مشاركت نفتي براي پارس جنوبي با سود 20 درصد كه تاكنون در انتشار اوراق مشاركت سابقه نداشته، داده شد.

بر اين اساس از هفته پيش نفتي ها اوراق مشاركت پارس جنوبي خود را با تبليغات بسيار بر روي اوراق با سود 20 درصد منتشر كردند.

حتي براي كسب رضايت كساني كه تا پيش از اين اوراق مشاركت نفتي ها را خريده بودند، اعلام كردند اوراق قبلي نيز با همان سود 20 درصد محاسبه خواهد شد و نيازي نيست خريداران قبلي اوراق خود را باز پس بدهند.

بر پايه اين گزارش، شركت ملي نفت ايران مجوز انتشار 90 هزار ميليارد ريال اوراق مشاركت ريالي را در سال جاري دارد كه از اين رقم امسال در مرحله نخست، پنج هزار ميليارد ريال از سوي شركت نفت و گاز پارس به عامليت بانك تجارت منتشر و تنها 20 درصد اين ميزان فروخته شد.

سود علي الحساب اين اوراق 17 درصد در سال و اوراق يادشده معاف از ماليات و قابل بازخريد در بانك تجارت و سازمان بورس و اوراق بهادار و با نرخ بازخريد مطابق با مدت ماندگاري اوراق با نرخ سود سپرده متناظر بانكي بود.

اين همان دليلي بود كه عرضه دور نخست اوراق مشاركت نفتي پارس جنوبي با استقبال مواجه نشد چرا كه وزارت نفت در تبليغات مختلف خود از سرمايه گذاري مناسب با سود روزشمار 17 درصد خبر مي داد.

در نهايت اين پيشنهاد در حالتي كه نهايت سود شبكه بانكي در درازمدت به حدود اين رقم خواهد رسيد، باعث شد بسياري به تصور روشي مناسب براي دريافت سود 17 درصدي روزشمار به بانك هاي عامل مراجعه كنند.

اما با مراجعه به شبكه بانكي و تحقيق درباره اين اوراق، مراجعان به اين نتيجه مي رسيدند كه تبليغات انجام شده صادقانه نبوده و از ظرافت هاي گمراه كردن مخاطبان استفاده شده است.

بر اين اساس فروش اوراق مشاركت ريالي پارس جنوبي با استقبال چنداني مواجه نشد و تنها 14 درصد از اين اوراق به فروش رسيد تا مسوولان شركت ملي نفت تقاضاي تمديد مهلت فروش اين اوراق را به بانك مركزي ارائه كنند.

در روش اعلام شده براي فروش اوراق مشاركت پارس جنوبي، فروش اوراق با سود 17 درصد در نظر گرفته شد.

ولي در اين شيوه در صورتي كه سرمايه گذار پيش از سه ماه نخست به فروش اوراق خود اقدام كند، هيچ سودي به او تعلق نخواهد گرفت و در صورتي كه پس از 6 يا 12 يا ماه هاي طولاني تر به فروش اوراق خود اقدام كند، نه همان 17 درصد سود كه رقمي كمتر و براي مثال 6 تا 12 درصد سود را شناسايي خواهد كرد.

اين دقيقا همان چيزي است كه نشان مي دهد چرا با وجود افزايش سود اوراق مشاركت نفتي باز هم استقبال براي اوراق ساير وزارتخانه ها وجود دارد و مي توان علت آن را در عدم شفافيت نفتي ها براي پرداخت سود اوراق و البته روزشمار نبودن سود اوراق ذكر كرد.

البته در همين راستا احمد قلعه باني، معاون وزير نفت و مديرعامل شركت ملي نفت ايران، از همزمان شدن انتشار اوراق مشاركت پارس جنوبي با ساير اوراق مشاركت وزارتخانه ها و بانك هاي كشور اظهار تاسف كرده و گفت:

«متاسفانه مديريت عرضه اوراق مشاركت در اختيار شركت ملي نفت ايران نيست. زمان عرضه اوراق مشاركت بايد توسط بانك مركزي مديريت مي شد چرا كه شركت ملي نفت ايران نخستين شركتي بود كه درخواست عرضه اوراق مشاركت با سود 20 درصد را داشت، اما تقريبا عرضه اوراق مشاركت پارس جنوبي با عرضه اوراق مشاركت با سود 20 درصد ساير بانك ها و وزارتخانه ها همزمان شد.»

اين مقام نفتي با وجود اينكه از فروش 11 هزار و 500 ميليارد ريال اوراق مشاركت نفتي ابراز رضايت مي كند اما معتقد است بايد بيش از اين به فروش مي رسيد يعني براي حداقل يكي دو ماه اول سال آينده نيز جذب سرمايه صورت گيرد،

اما با عرضه اوراق مشاركت با سود 20 درصد ساير بخش ها شايد در روز هاي آينده مقدار سرمايه اندكي جذب پروژه ملي پارس جنوبي شود يا اينكه در پروژه هاي ديگري اين سرمايه گذاري صورت گيرد و جذب پارس جنوبي نشود.

البته در مرحله سوم انتشار اوراق مشاركت پارس جنوبي نيز 5 هزار ميليارد ريال اوراق عرضه شد كه ظاهرا دو هزار و 500 ميليارد ريال آن فروش رفته است.

در همين راستا وزارت راه و شهرسازي نيز با فروش 150 ميليارد تومان از اوراق مشاركت اين وزارتخانه؛ با سود 20 درصدي؛ يگ گام جلوتر از وزارت نفت ايستاده است به گونه‌يي كه اين وزارتخانه تنها در چهار ساعت معادل 30 درصد اوراق منتشرشده خود را فروخته است كه اين رقم براي اوراق پارس جنوبي محقق نشد.

مسوولان وزارت راه و شهرسازي حتي از انتشار 700 ميليارد تومان اوراق مشاركت براي ساير طرح هاي عمراني اين وزارتخانه در روزهاي آينده خبر داده اند كه مي تواند تاثير بسزايي در پيشبرد اهداف اين وزارتخانه ادغامي داشته باشد.

البته بر اساس گزارش لايحه بودجه سال 91، حدود  54 هزار ميليارد تومان اوراق مشاركت در سال آينده منتشر خواهد شد كه از اين ميان سهم وزارت نيرو از طريق شركت هاي تابعه و وابسته ذي ربط براي تكميل طرح هاي آب هاي مرزي و مشترك مندرج در برنامه  تا سقف 30 هزار ميليارد ريال اوراق مشاركت ريالي با تضمين بازپرداخت اصل و سود توسط دولت منتشر كند.

در اين لايحه به وزارت راه و شهرسازي نيز اجازه داده شده مبلغ 20 هزار ميليارد ريال اوراق مشاركت و وزارت نيرو نيز ازطريق شركت هاي تابعه و وابسته ذي ربط براي تكميل طرح هاي آب هاي مرزي و مشترك تا سقف 30 هزار ميليارد ريال اوراق مشاركت ريالي با تضمين بازپرداخت اصل و سود توسط دولت منتشر كنند.

جالب آنكه در اين لايحه به وزارت نفت مجوزي براي انتشار اوراق مشاركت داده نشده است.

@@@@@@@@@@@@@@@@@@

در همین رابطه:

گزارش سایت تابناک از فروش اوراق مشارکت پارس جنوبی (+)

گزارش دیگری در همین خصوص (+)