انعکاس گزینشی آمار

اخیراً سخنگوی طرح تحول اقتصادی در جمع خبرنگاران از طرح جديد دولت براي مهار تورم و اجراي 4 طرح تحول در سالجاری خبر داد.

یادداشت امروز من در روزنامه‌ی اعتماد به بررسی این اظهارات پرداخته است.

====================

سخنگوی کارگروه طرح تحول اقتصادی در جمع خبرنگاران اظهار داشتند که در نه‌ماهه‌ی اجرای قانون هدفمندی، میزان 7700  میلیارد تومان به بخش تولید پرداخت شده است.

در عین حال وزیر اقتصاد نیز چندی قبل گزارش سه‌ماهه‌ای را از وضعیت هدفمندی یارانه‌ها (مربوط به مقطع آغاز اجرای هدفمندی تا پایان سال 1389) ارائه داده بودند. طی آن گزارش، میزان پرداخت نقدی به صنعت 1940 میلیارد تومان و میزان اعتبار انرژی که به صورت غیرنقدی برای صنعت در نظر گرفته شده به 2 هزار و 400 میلیارد تومان می‌رسد.

بدین ترتیب در سه‌ماهه‌ی آخر سال 1389 میزان حدود 4340 میلیارد تومان به بخش تولید اختصاص یافته است.

این در حالی است که طبق گزارش سخنگو، در کل نه ماهه‌ی اجرای قانون 7700  میلیارد تومان پرداخت شده و بنابراین در عرض شش‌ماهه‌ی اول سال 1390 میزان حدود 3360  میلیارد تومان برای بخش تولید هزینه شده است.

با این اوصاف عملکرد دوره‌ی شش‌ماهه اول سال جاری از نظر تخصیص منابع به بخش تولید، نامطلوب‌تر از عملکرد سه‌ماهه‌ی آخر سال گذشته بوده است.

البته تولیدکنندگان بارها به همین موضوع اشاره کرده و از عدم تخصیص منابع مالی به بخش صنعت گله می‌کردند. حالا با انتشار این آمار به‌نظر می‌رسد گلایه‌ی این قشر خدوم چندان هم بیراه نبوده است.

همچنین سخنگوی کارگزوه در گزارش خود اشاره می‌کند که در سال جاری رشد نقدینگی نسبت به مدت مشابه سال گذشته 2 درصد کمتر بوده است و این در شرایطی است که دولت در حال اجرای قانون هدفمندی یارانه‌هاست.

اما سخنگوی محترم با هوشمندی از ارائه‌ی هرگونه آمار در مورد میزان نقدینگی طفره رفته و بدین ترتیب مقایسه‌های عددی را  ناممکن ساخته است. به‌نظر می‌رسد این روش برای جامعه‌ی تحلیل‌گران اقتصادی کشور چندان خوش‌آیند نباشد و هنوز معلوم نیست که چرا سخنگوی کارگروه طرح تحول، صرفاً نسبت به انعکاس گزینشی آمار اقدام می‌کند.

به هر حال مطابق گزارش‌های رسمی بانک مرکزی،  میزان نقدینگی در پایان شش‌ماهه‌ی اول سال 1389 حدود  2612714 میلیارد ریال (بالغ بر  بیش از 261  هزار میلیارد تومان) بوده است. بنا به همین گزارش،  این رقم به نسبت ماه مشابه سال قبل حدود بیش از 23  درصد رشد داشته است.

اما در حالی که هنوز گزارشان سال جاری به طور رسمی منتشر نشده‌‌اند، ولی سخنگوس محترم ابراز می‌دارند که «رشد» نقدینگی نسبت به دوره‌ی مشابه سال قبل کم‌تر شده است.

نکته‌ی باریک و ظریف این‌جاست که وقتی هنوز میزان رسمی نقدینگی منتشر نشده است، چگونه می‌توان در مورد «رشد» آن و یا مقایسه‌ با مدت مشابه سال قبل از آن اظهار نظری کرد.

ای‌کاش مسئولین اقتصادی به‌جای ارائه‌ی نامتوازن، گزینشی و  صرفاً یک‌جانبه‌ی اطاعات، اقدام به انتشار دقیق و علمی آمار نمایند.

ظاهراً زمزمه‌ی تغییر مرجع اعلام آمار رسمی درپی تاخیر مرکز آمار شنیده می‌شود و برخی نمانیدگان طرحی در این باره در دستور کار دارند.

جدا از هرگونه طرح و لایحه، ناظران اقتصادی و مردم انتظار دارند که نظام اطلاع‌رسانی آماری به دور از شائبه‌های معمول و صرفاً بر اساس نتایج واقعی عملکرد دولت منتشر شود.

نیاز به تکرار نیست که یک تحلیل تلخ اما واقعی؛ بسار راه‌گشاتر از یک تحلیل تخیلی اما  شیرین است.