بعضی اوقات آدم تعجب می کند که مثلاً یک خبرنگار حوزهی نفت که در یک سایت رسمی کار میکند، تا چه اندازه برای شعور مخاطب خود احترام قائل است.
مثلاً چه تیتری برای خبرش انتخاب میکند؟ یا چه محتوایی را قرار است برای مخاطب ارائه کند؟
نمونهاش این خبر از سایت (شبکهی اطلاعرسانی نفت و انرژی (شانا).
این خبر به قدری معوج و غلطانداز است که واقعاً باید سطر به سرش را به عنوان یکی از موارد نادر جعل و اقدام به کلاهبرداری تلقی کرد.
ابتدا خبر را با هم بخوانیم:
حضور مقتدرانه ایران در اجلاس اوپک
«هیئت ایرانی اعزامی به اوپک به سرپرستی دکتر میرکاظمی، نقش موثری در تصمیمگیری این سازمان برای حفظ بهای نفت ایفا کرد و انتظار میرود این اقدامات به تثبیت قیمتها در مرز 70 تا 80 دلار در ماههای آینده منجر شود.
به گزارش شانا، در خبر رسمی روابط عمومی وزارت نفت آمده است: دکتر سیدمسعود میرکاظمی، وزیر نفت دولت دهم، بلافاصله پس از گرفتن رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی ضمن تسلط و آشنایی با مسائل بازار نفت و با توجه به تجربیات ایشان در زمینه تجارت جهانی و شناخت دیرینهای که با مسائل اوپک داشتهاند، در راس هیئت ایرانی با اقتدار و آگاهی کافی در نشست وین شرکت کرد و دستاوردهای مثبتی را برای کشورمان به ارمغان آورد که انتخاب ایران به عنوان نایب رئیس مجمع عمومی اوپک در سال آینده میلادی و رئیس مجمع عمومی اوپک در سال 2011 از جمله این موارد است...»
خب! از تیتر خبر شروع میکنیم :
«حضور مقتدرانهی ایران در اجلاس اوپک».
اول اینکه چه اقتداری قرار است در این حضور معمول وجود داشته باشد.
اساساً اقتدار باید جنبهی اجرای داشته باشد یا از موضع برتری اعمال شود.
هرکسی که الفبای نفت را بداند، مسلماً آگاه است که ایران دومین صادرکنندهی اوپک است. پس اقتدار اجرایی ندارد. در ثانی همه یاعضای اوپک داری رای مساوی برای تصمیمگیریها هستند و لذا در اینجا هم اقتداری وجود ندارد.(متن اساس نامهی اوپک در اینجا)
اما به متن خبر که برسیم، این تناقضها به شکل خندهدارتری بروز میکند.
گفته شده که هیئت ایرانی نقش مؤثری در تصمیمگیریهای اوپک داشته است که باز هم خیلی حرف خندهداری است.
اتفاقاً نقش اصلی در تصمیمیگیریهای اوپک، توسط عربستان ایفا میشود که تولید بالای 9 میلیون بشکه دارد (در مقایسه با ایران که تولید حدود بالای 4.5 میلیون بشکه دارد و صادراتاش هم حدود سه میلون و هفتصد هزاربشکه است!)
ای کاش میگفتند که این «نقش مؤثر»! از چه ناحیهای بوده است!
در ادامهی متن خبر، سعی شده که منبع این مؤثربودن را اعلام کنند:
«…ضمن تسلط و آشنایی با مسائل بازار نفت و با توجه به تجربیات ایشان در زمینه تجارت جهانی و شناخت دیرینهای که با مسائل اوپک داشتهاند…»
این طرز معرفی به گونهای است که انگار آقای میرکاظمی، یکتنه برای خودش یک کارشناس تمامعیار نفتی است و تمام مرزهای اقتصاد و مهندسی نفت را درنوردیده و اصلاً در تمام این مملکت، آدم دیگری به این درجه از شناخت و اشراف مسائل نفتی وجود ندارد!
من شخصاً به یاد ندارم که این صفات و القاب به هیچ وزیر دیگری داده شده باشد (حتی آنهایی که سالها وزیر نفت بودهاند)، چه برسد به این یکی که هنوز هیچ شناختی از مجموعهی عظیم نفت پیدا نکرده است.
در ادامه، این خبر سعی دارد به جلوهی این «اقتدار»! هم اشارهای کند:
«... دستاوردهای مثبتی را برای کشورمان به ارمغان آورد که انتخاب ایران به عنوان نایب رئیس مجمع عمومی اوپک در سال آینده میلادی...»
باز هم کمتر آدمی را میتوان پیدا کرد که ندادند انتخاب برخی مقامات اوپک، بر اساس حروف الفبای انگلیسی است. مثلاً انتخاب رییس و نایب رئیس این کنفرانس هر سال براساس حروف الفبا صورت میگیرد و طبق این روال در سال 2011 میلادی وزیر نفت ایران رییس کنفرانس و وزیر نفت عراق نایب رییس خواهند بود.
پس این اقتدار از ناحیهی حروف الفبا بوده است و نه چیز دیگر!
بدیهی است وقتی سایت رسمی یک وزارتخانهی مهم، محل تجمع جوجهخبرنگارانی میشود که از کف کوچه جمعشان کردهاند، آنگاه اوضاع از این بهتر نخواهد بود.